Ο δείκτης καταγράφει το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) των περιφερειών και των περιφερειακών ενοτήτων που επηρεάζονται από τα έργα. Ο δείκτης αποτελεί μία ένδειξη του μεγέθους της αγοράς και μια ποσοτική εκτίμηση των επιδράσεων των έργων στις αγορές λόγω της μεταβολής της προσπελασιμότητας και της κινητικότητας των συντελεστών παραγωγής.
Αποτελέσματα
Ο δείκτης του μεγέθους της αγοράς, παρουσιάζεται για το σύνολο της χώρας, τις διοικητικές περιφέρειες τις οποίες διατρέχει το οδικό δίκτυο που παρακολουθεί το Παρατηρητήριο (Περιφέρεια Αττικής, Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, Περιφέρειας Πελοποννήσου, Περιφέρειας Ηπείρου και Περιφέρεια Ιονίων Νήσων), καθώς και τις περιφερειακές ενότητες (νομούς) που περιλαμβάνονται σε αυτές.
Η εξέλιξη του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) από το 2000 μέχρι σήμερα, διακρίνεται σε δυο υποπεριόδους με εντελώς διαφορετικά χαρακτηριστικά μεταβολών. Tην περίοδο 2000-2008 παρατηρήθηκε ταχεία ανοδική πορεία του ΑΕΠ με μέση ετήσια αύξηση 7,9%, ενώ από το 2009, με την έναρξη της οικονομικής ύφεσης στη χώρα, ο ρυθμός του ΑΕΠ υπήρξε πτωτικός. Συγκεκριμένα, την περίοδο 2008-2012 η μέση ετήσια μείωση έφτασε το 5,4%, με αποτέλεσμα την πρώτη πενταετία της ύφεσης η χώρα να απολέσει το 25% περίπου του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος της. Το 2012 το ονομαστικό ύψος του ΑΕΠ της χώρας διαμορφώθηκε σε 194.204 εκατ. €, επιστρέφοντας, μετά από μια περίοδο έντονης οικονομικής κρίσης, στα επίπεδα του 2004.
Σε επίπεδο διοικητικών περιφερειών παρουσιάζονται αξιοσημείωτες διαφορές στους επιμέρους ρυθμούς μεταβολής του ΑΕΠ σε σχέση με τα παραπάνω μέσα επίπεδα της χώρας. Αναλυτικότερα, η μέση ετήσια μεταβολή του ΑΕΠ της Περιφέρειας Αττικής την περίοδο 2000-2008 είναι μεγαλύτερη από το αντίστοιχο μέγεθος της χώρας (+8,8% έναντι 7,9%), ενώ στην περίοδο της ύφεσης (2008-2012) ο ρυθμός της μείωσης είναι μικρότερος (-4,9% έναντι -5,4%). Η εξέλιξη αυτή είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση του ποσοστού συμμετοχής αυτής της Περιφέρειας στο συνολικό ΑΕΠ της χώρας (από 45% το 2000, σε 49 % το 2012).
Στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, το ΑΕΠ το 2012, ανήλθε σε 9.163 εκατ. €, με την μέση ετήσια μεταβολή, κατά το διάστημα 2000-2008, να φτάνει στο +7,4% και το διάστημα 2008-2012 στο -5,3%. Αντίστοιχα, το μέγεθος αγοράς της Περιφέρειας Πελοποννήσου έφτασε τα 8.241 εκατ. € το 2012, με τη μέση ετήσια αύξηση, την περίοδο 2000-2008, να φτάνει το 6,7% και τη μείωση τη χρονική περίοδο 2008-2012, στο -5%. Παρατηρείται ότι οι δυο τελευταίες Περιφέρειες (Δυτικής Ελλάδας και Πελοποννήσου) είναι περίπου ισοδύναμες ως προς το επίπεδο του ΑΕΠ, οι δε ρυθμοί μεταβολής του σε κάθε μια από αυτές σε ολόκληρη την περίοδο 2000-2012 ήταν στα ίδια περίπου επίπεδα.
Το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν της Περιφέρειας Ηπείρου, για το έτος 2012, διαμορφώθηκε σε 4.240 εκατ. €. Κατά την χρονική περίοδο 2000-2008, η μέση ετήσια αύξηση του ΑΕΠ ήταν 6,3%, ενώ η μέση ετήσια μείωση, στην περίοδο 2008-2012, έφτασε στο 4,9%. Σε απόλυτες τιμές, το μικρότερο περιφερειακό ΑΕΠ ήταν στην Περιφέρεια Ιόνιων Νησιών και έφτασε τις 3.402 εκατ. €. Τέλος, η μέση ετήσια αύξηση του ΑΕΠ (2000–2008), κυμάνθηκε στο 7,5%, ενώ κατά την διάρκεια της ύφεσης παρατηρήθηκε η υψηλότερη ετήσια κάμψη που άγγιξε το 6,6%.
Σε επίπεδο περιφερειακών ενοτήτων (νομών) παρατηρούνται σημαντικές διαφοροποιήσεις μεταξύ των περιοχών. Από τον παραπάνω πίνακα προκύπτει πως, κατά το διάστημα 2000 – 2008, η συντριπτική πλειοψηφία των νόμων παρουσίασε υστέρηση σε σχέση με την αντίστοιχη μεταβολή της χώρας. Ωστόσο, οι υψηλότερες αυξήσεις εντοπίζονται σε Κεφαλληνία, Αργολίδα και Λευκάδα (9%, 8,3% και 8,0%). Είναι αξιοσημείωτο ότι, κατά τη διάρκεια της ύφεσης (2008-2012), οι νομοί που σημείωσαν τη μεγαλύτερη πτώση σε σχέση με την αντίστοιχη της χώρας είναι η Κεφαλληνία (7,4%), η Κέρκυρα (7,0%), η Ζάκυνθος (6,7%), η Αργολίδα (6,4%), η Αχαΐα (6,0%), η Αρκαδία (5,6%) και τα Ιωάννινα (5,6%), ενώ τη μικρότερη μόνο η Λευκάδα (1,7%).
